กังไสสยาม 2 (2) : มุ่งมั่น บากบั่น

“ลากรถต้องวิ่งด้วยปลายเท้า จะไม่เหนื่อยง่ายและเร็วด้วย ลื้อนี่ช่างสังเกตนะ อาเบ๋ง อย่างนี้อีกหน่อยได้เป็นเถ้าแก่แน่” อาหลี่ว่า

ตึกแถวเก่าคร่ำ ๒ ชั้น ยังมีพื้นที่ว่างชั้นบนและดาดฟ้า ชั้นล่าง 2 ผัวเมียชาวจีนฮากกาอยู่อาศัย นิสัยใจคออารี ไม่จุกจิก

“ลื้อ 3 คนอยู่ที่นี่นะ 2 คนผัวเมียนี่ใจดี เห็นใจที่ต้องจากบ้านมาทำงานหากินต่างถิ่น อีคิดค่าเช่าห้องชั้นบน 6 กิลเดอร์ อั๊วบอกอีแล้วว่า เดือนแรกจะขอเว้นก่อน รอจนพวกลื้อได้งานทำ จะจ่ายค่าเช่าเดือนที่ 2 เต็มเดือน และหักจ่ายเพิ่มสำหรับเดือนแรก อีก 2 กิลเดอร์ 3 เดือน ก็จะใช้หนี้เดือนแรกหมด”

เด็กหนุ่มทั้ง 3 คน หันไปคารวะ 2 คนผัวเมีย

หัวค่ำ อาบั๊กเอาของมาส่งตามที่อาหลี่ให้คนไปบอกที่อยู่ ห้องโล่งๆ คับแคบพอเป็นที่นอน ที่กิน สำหรับ 3 คน ดีว่ามีห้องนำ้แยก 2 ห้องชั้นล่าง จึงไม่ต้องใช้ปะปนกับอีกครอบครัวหนึ่งด้านล่าง เวลาอาบน้ำ ยังต้องไปอาบที่ลานหลังบ้าน ซึ่งติดคลองปันจอรัน ซึ่งเส้นทางน้ำกลางเมืองปัตตาเวีย อาฮงกุลีกุจอยกตู้หนังสือใบน้อยขึ้นห้อง ซึ่งที่จริงแล้ว มีหนังสือเพียงไม่กี่เล่ม ที่ว่างเป็นเสื้อผ้า ใบชา และผักดองเค็มแห้ง ที่ “แม่” ห่อมาให้กินบนเรือ แต่ไม่ได้ใช้ทำอาหาร เพราะกับข้าวบนเรือเพียงพอ แถมยังอร่อยถูกปากเสียด้วย อาเบ๋งน้ำตาซึมเมื่อเห็นห่อผักดองแห้ง

“อาเบ๋ง ลื้อจะอ่อนแอไม่ได้ เราออกมาแล้ว เราจะไม่กลับไปมือเปล่า” อาฮงจูงมืออาเบ๋ง อาหลง ไปที่ระเบียงหลังห้อง ซึ่งติดกับคลองปันจอรัน

“ลื้อ 2 คนดูสิ เรือเยอะแยะ แสดงว่าที่นี่ต้องมีงานมีเงิน คนถึงใช้เรือไปมา อย่างน้อยอั๊วจะพายเรือให้ได้ ส่งของก็ได้เงินแล้ว” อาฮงเอ่ย

“อาเบ๋งได้สติ รู้ตัว ปาดน้ำตาทิ้ง จริงด้วย โกฮงเราจะต้องมีเงินกลับบ้าน เราต้องมีเงินส่งไปให้แม่ น้องๆ และพี่สะใภ้ ใช่ไหม อาหลง” ทั้ง 3 คนลงไปลานด้านล่างอาบน้ำให้สดชื่น และเตรียมตัวเข้านอน

แสงตะวันแรกในแผ่นดินตะวันออกเฉียงใต้ ค่อยจับขอบฟ้า อาเบ๋งตื่นก่อน นานแล้ว จึงรีบลงไปที่ครัว เตรียมหุงหา ข้าว เต้าหู้ยี้ ที่อาหลี่จัดเตรียมไว้ให้ ช่วยให้คลายกังวลเรื่องการกิน มุมเล็กๆ ถ้วยชามต่างๆ ยังคงต้องยืม 2 ผัวเมียใช้ไปก่อน รอให้เข้าที่เข้าทางอะไรๆ คงสะดวกกว่า เสร็จมื้อเช้า อาหลี่มาถึงที่บ้านพักพอดี

“อาฮง อาเบ๋ง อาหลง ตอนนี้มีงาน 3 ที่นะ แล้วแต่ว่าพวกลื้อจะตัดสินใจกันเองนะว่าอยากจะทำอะไร” อาหลี่บอก

“อาหลี่ เราต้องขอคำแนะนำด้วย พวกเราไม่รู้จักใครเลย”

อาหลี่พอใจที่เด็กหนุ่มให้ความเคารพ

“อั๊วว่า อาฮงน่าจะไปทำที่โรงงานแป้งมัน ลื้อเป็นคนสูงใหญ่กว่าเพื่อน ได้รู้จักขั้นตอน ใครปลูก ใครขาย ใครซื้อ ... อาหลง เป็นคนมีอัธยาศัยดี น่าจะช่วยงาน ร้านขายถั่ว เมล็ดต่างๆ ดี .. ส่วนอาเบ๋ง ลื้อเป็นคนช่างสังเกต อั๊วว่าอยู่โรงสี ห้างขายข้าวดี ช่วยงานคัดข้าว ส่งข้าวได้”

เด็กหนุ่มทั้ง 3 ตาเป็นประกาย เมื่อรู้ว่ากำลังจะได้ทำงาน ความคิดถึงบ้านหายไปราวลมพัด