“ตลาด” เป็นแหล่งรวมทุกอย่างในยุคสมัยที่ยังไม่มีร้านสดวกซื้อและห้างสรรพสินค้าทั่วทุกหัวระแหงอย่างทุกวันนี้ สมัยก่อน “กับข้าวปรุงเสร็จ” ไม่มีขายมากมายอย่างทุกวันนี้ แต่ละครัวเรือนทำกับข้าวกันเอง วันทั้งวัน มีเรื่องต้องไปตลาดตลอด ไม่ไปเอง ก็ใช้ลูกหลานไป มะพร้าวขูด พริกแกง ไข่ไก่ หอม กระเทียม ฟองเต้าหู้ กะปิ น้ำปลา ซิอิ๊ว เต้าเจี้ยว อะไรต่อมิอะไรอีกจิปาถะ จะรวมกันอยู่ที่ “ร้านของแห้ง”
เมื่อเด็กมักมีคำถามมากมายว่า “ของแห้งๆ” ซึ่งแขวนหรือวางเรียงรายอยู่นั้น เรียกว่าอะไรบ้าง “ดอกไม้จีน” เมื่อแช่น้ำจนอ่อนแล้ว จะมัดเป็นปม ต้มน้ำแกง จนผ่านมาถึงตอนนี้ กินอย่างไรก็ไม่อร่อย แต่แม่ชอบต้มมากเพราะเป็นของคุ้นเคย ไม่ต้มอย่างนี้ ก็ต้มมะระ ซึ่งเด็กจะเกลียดมาก แต่พอแก่ตัวขึ้น หรือแก่ตัวลง ก็ตามแต่ มักจะชอบกินกันทุกคน คนโบราณ เข้าหน้าร้อน จะต้มน้ำแกงร้อน ใช้ผักเย็น มะระ แก้ร้อนได้ดีนัก กินแล้วสบายตัว
หากเป็นต้มเค็มซิอิ๊ว แม่จะใช้ “ไฉ่กัว” คือ ผักดองเกลือตากแห้ง ตามร้านของแห้ง มักจะวางทบเป็นกองสูงในกะลามัง หรือแขวนเอาบ้างก็มี ก่อนจะต้มต้องล้างเค็มเกลือออกให้มากที่สุด ไม่ต่ำกว่า ๕-๖ น้ำกะละมัง ขยำๆ ไล่เค็มออกให้หมด แต่ก็ยังเค็มอยู่ดี คนจีนโบราณจะเอามาต้มกับหมูสามชั้นบ้าง ปลาจีนบ้าง ไม่เป็นอย่างน้ำแกง แค่กึ่งถ้วยแกง เวลากินมักตักราดข้าวให้มีรส กินอร่อย กินข้าวได้มาก กับข้าวโบราณ มักทำรสจัด เพราะต้องให้กินข้าวมาก งานการสมัยก่อนเป็นงานใช้แรง “ข้าว” ต้องถึงท้อง ไม่อย่างนั้นไม่มีแรง สมัยนี้ เครื่องทุ่นแรงต่างๆ มีมาก ซักผ้า ล้างจาก กวาดบ้าน เครื่องทำแทนได้ หากกิน “ข้าว” มาก แต่ไม่ออกแรง ก็จะอ้วนเอาเสียง่ายๆ
“เห็ดหอม” เป็นของแพง มักใช้กันแต่น้อยใน “จานนึ่ง” ให้ดูมีราคา ไม่กระจอก กุ้งแห้ง มีหลายราคาตามขนาด แม่มักเอามาทอดไว้โรยก๋วยเตี๋ยวแห้ง ถั่วยี่สงมีทั้งคั่วแล้ว หรือเอาไปคั่วเอง ครัวไทยมักใช้ใส่ “จานยำ” พริกแกงนานาอย่าง เวลาเลือกซื้อ หากยังกองพูนอยู่ และสีคล้ำ นั่นเป็นของค้าง อย่าได้ซื้อกลับมาเทียว ไข่เยี่ยวม้า ไข่เค็ม ซื้อเอาพอประมาณ ทว่าไข่ไก่ต้องซื้อคราวละ ๑๐ ลูก ๑๒ ก็ไม่ขาย ไม่รู้ทำไม ข้างๆ แผงมักเป็นกระทงใบตองแห้ง หรือใบไผ่แห้งสำหรับห่อข้าวบะจ่างในเทศกาลไหว้
มาจนวันนี้ ก็ยังเดินไป “ร้านเจ้น้อย” ต้นซอย ซื้อ หอมแขก มันฝรั่ง กับแกบ้าง ให้แกไม่เหงา เพราะเห็นกันมาจะ ๔๐ ปี #เรือนบางระมาด
อ่านเพิ่มเติมที่ www.ruenbangramat.com
Comments